Apakah itu autisma? Ia merupakan penyakit gangguan perkembangan otak yang berterusan dan kekal. Nama autisma itu sendiri berasal dari perkataan Greek autos yang membawa maksud ‘sendiri’ dan menurut Bleuler, autisma membawa maksud ‘melarikan diri dari realiti’.
Autisma juga dikategorikan sebagai satu penyakit psikiatri menurut The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th Edition (DSM 5) dan dikenali sebagai ‘Autism Spectrum Disorder‘ (ASD) dalam DSM 5. Kanak-kakak yang mempunyai penyakit ASD ini akan mempunyai masalah dari segi sosial, komunikasi verbal atau nonverbal dan masalah tingkahlaku. Perubahan di dalam aspek-aspek ini boleh di lihat seawal antara usia 2 hingga 3 tahun. Penyakit ini tidak sama dengan penyakit attention deficit hyperactive disorder (ADHD). Namun ada sebilangan kanak-kanak yang boleh mempunyai kedua-dua penyakit ini sekali.
Menurut Garis Panduan Klinikal Pengurusan Autisma Malaysia, satu kajian menggunakan MHCAT (Mental Health Computerized Adaptive Testing) di kalangan kanak-kanak di antara usia 18 hingga 36 bulan di klinik kesihatan Ibu & Anak-Anak Kementerian Kesihatan Malaysia, menunjukkan kelaziman ASD di Malaysia adalah kira-kira 1.6 dalam 1000 kanak-kanak. Kajian juga menunjukkan bahawa autisma adalah empat hingga lima kali lebih biasa di kalangan kanak-kanak lelaki berbanding perempuan. Penyakit autisma boleh terjadi kepada sesiapa sahaja tanpa mengira agama, bangsa atau kedudukan sosial.
Punca sebenar penyakit ini masih tidak diketahui namun terdapat beberapa faktor risiko untuk autisma. Di antaranya ialah usia ibu dan bapa yang meningkat, masalah lahir pra matang (< 33 minggu), masalah perkembangan otak disebabkan faktor genetik, masalah fungsi otak terganggu seperti jangkitan, masalah semasa kehamilan atau kelahiran dan faktor genetik iaitu sejarah autisma dalam keluarga.
Ciri- ciri Autisma
- Kemahiran sosial – interaksi sosial / pemahaman
- Hubungan sosial sangat terhad: Tidak boleh berkawan atau tidak bermain dengan orang lain
- Tiada hubungan mata atau terhad
- Tidak melihat objek atau peristiwa yang dilihat ibu bapa atau ditunjuk kepada mereka
- Tidak menunjuk kepada objek atau peristiwa kepada ibu bapa untuk melihat mereka
- Tidak suka dibelai atau dipeluk dan tidak mahu diperlakukan sedemikian
- Kesukaran dengan memahami isyarat sosial
- Ketawa atau senyum tidak sesuai dengan keadaan
- Tidak menunjukkan minat
- Hanya menyertai kumpulan bila dibantu atau didesak
Kemahiran komunikasi – bahasa
- Melibatkan semua mod komunikasi : pertuturan dan bahasa , intonasi , gerak isyarat , ekspresi wajah dan bahasa badan. Iaitu melibatkan kedua-dua bahasa reseptif dan ekspresif
- Perbualan satu pihak
- Mengulang percakapan mengenai perkara yang sama
- Tiada main olok-olok
- Tingkah laku – terhad, aktiviti yang berulangan
- Tidak suka perubahan
- Mengulangi sesuatu perbuatan
- Mengibas-gibaskan tangan
- Suka memutar objek
Jika anda dapati anak-anak atau anda sendiri mempunyai ciri-ciri autisma…. Jangan panik!. Walaupun penyakit autisma tidak boleh disembuh, ia boleh dirawat.
Rawatan
Terdapat pelbagai jenis rawatan yang secara amnya boleh dibahagikan kepada kategori berikut:
Pendekatan Kelakuan dan Komunikasi
Terapi Carakerja
Terapi carakerja mengajar kemahiran yang membantu individu hidup berdikari sebanyak yang mungkin. Kemahiran termasuk berpakaian, makan, mandi , dan yang berkaitan dengan komuniti.
Terapi Integrasi Deria
Terapi integrasi deria banyak membantu individu dengan maklumat deria, seperti pemandangan, bunyi, dan bau. Terapi integrasi deria boleh membantu kanak-kanak yang terganggu oleh bunyi-bunyi atau tidak suka disentuh.
Terapi Pertuturan
Terapi pertuturan membantu meningkatkan kemahiran komunikasi individu. Sesetengah individu dapat mempelajari kemahiran komunikasi lisan. Bagi orang lain, menggunakan gerak isyarat atau papan gambar adalah lebih realistik .
Terapi tingkah laku dan komunikasi direka untuk membetulkan gejala tertentu dan boleh membawa peningkatan besar. Kebanyakan profesional kesihatan bersetuju bahawa lebih awal intervensi dilakukan, lebih baik keputusannya.
Ubatan
Tiada ubat yang boleh menyembuhkan ASD. Tetapi ada ubat yang boleh membantu sesetengah individu dengan gejala-gejala yang berkaitan. Sebagai contoh, ubat mungkin membantu menguruskan masalah hiperaktif, masalah tidak mampu fokus, kemurungan atau sawan.
Kesimpulannya, jika anda ada kemusykilan, anda boleh meminta doktor anda untuk rujukan kepada pakar yang dapat melakukan penilaian yang lebih mendalam untuk anak anda. Pakar-pakar yang boleh melakukan penilaian yang lebih mendalam dan membuat diagnosis termasuk:
Pakar perkembangan kanak-kanak (doktor yang mempunyai latihan khas dalam perkembangan kanak-kanak dan kanak-kanak istimewa) dan Pakar Psikiatri Kanak-kanak & Remaja (doktor yang mengetahui soal minda manusia)
Dr. Nazariah Aiza Harun adalah seorang pakar psikiatri yang bekerja di sebuah hospital kerajaan.
[This article belongs to The Malaysian Medical Gazette. Any republication (online or offline) without written permission from The Malaysian Medical Gazette is prohibited.]